मनुष्यजन्माची सार्थकता - प्राचार्य प्रकाश बोकील

एकदा पु. ल. देशपांडे के.ई. एम. हॉस्पिटलमध्ये दाखल झाले होते. थोडे बरे वाटताच पु.ल. वॉर्डच्या बाहेर फेऱ्या मारू लागले. त्या दिवशी त्यांना एका वॉर्डाच्या बाहेर बरेंच रुग्ण झोपलेले दिसले. ते खूप अस्वस्थ झाले. जागेअभावी रुग्णांना बाहेर झोपावे लागले ही कल्पनाच त्यांना सहन झाली नाही. ते तडक हॉस्पिटलच्या व्यवस्थापकांना भेटले आणि म्हणाले, “मी आता ज्या वॉर्डाची स्थिती पाहिली, त्याचे विस्तारीकरण करायला हवे आहे. त्यासाठी मी १ लाख रुपयांची देणगी देतो. पण काम मात्र लगेच सुरू करा.”

व्यवस्थापकांनी हे काम लगेच हाती घेतले आणि पुलंच्या म्हणण्याप्रमाणे तो वॉर्ड मोठा केला. त्यांनी ठरवले की याचे उद्‌घाटन मोठ्या थाटामाटात करायचे आणि त्याला नावही 'पु.लं.'चेच द्यायचे. त्याप्रमाणे त्या व्यवस्थापकांनी पु.लं.ना कळवले. यावर पु. ल. लगेच म्हणाले, “हा कार्यक्रम अत्यंत साधेपणाने व्हायला हवा त्याचे उद्घाटन वयस्कर, अनुभवी सेविकेच्या हातून व्हावे. महत्त्वाचे म्हणजे माझं नाव देऊन मोठेपणाच्या ओझ्याखाली मला दडपून टाकू नका." ही अट मान्य करून हा कार्यक्रम साजरा केला. प्रदीर्घ सेवा केलेल्या सेविकेच्या हस्ते उद्घाटन झाले. 

त्या वेळी पु. ल. आपल्या भाषणात म्हणाले, "मी कोणी मोठा पैसेवाला नाही. माझ्यापुरता पैसा ठेवून मी उरलेला पैसा समाजासाठी खर्च करायचा ठरवले आहे. मला वाटते, स्वतःच्या प्रगतीबरोबरच समाजाच्या प्रगतीसाठी प्रत्येकानेच जर असे प्रयत्न केले तर मनुष्यजीवनाची सार्थकता होईल. या रुग्णालयातील प्रत्येक रुग्णाला येथे सगळ्या सुविधा मिळाल्या तर माझा देणगी देण्यामागचा हेतू सफल होईल."

प्राचार्य प्रकाश बोकील